Zygmunt Rozwadowski

Zygmunt Jordan Rozwadowski herbu Trąby (ur. 25 stycznia 1870 we Lwowie, zm. 23 lipca 1950 w Zakopanem) – polski malarz batalista, scenograf, pedagog, żołnierz Legionów Polskich, współtwórca m.in. Panoramy Racławickiej i twórca projektu rogatywki 1 pułku Ułanów Legionów Polskich

Młodość

Uczęszczał do Gimnazjum Św. Jacka w Krakowie, a następnie w latach 1883-1890 studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych m.in. u Jana Matejki, a w latach 1891-1893 w Monachium w prywatnej szkole Antona Azbego. Jeszcze na studiach wystawiał swoje obrazy w TPSP w Krakowie i Lwowie, początkowo pod nazwiskiem Jordan. Pod koniec XIX wieku nabył majątek ziemski w Bączalu Górnym, który po 1908 roku odsprzedał Józefie Chojnowskiej-Kłosińskiej. Po studiach powrócił do Lwowa gdzie nauczał w Szkole Przemysłowej, w tym okresie też wystawiając swoje dzieła i współpracując przy tworzeniu dekoracji teatralnych. W 1899 roku założył Związek Artystów Polskich we Lwowie, któremu prezesował od 1903 roku. Należał także do lwowskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych (w latach 1913-14 pełnił funkcję wiceprezesa).

Okres Legionów

17 października 1914 wstąpił w szeregi Legionów Polskich, został przydzielony do Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego. Następnie jako wachmistrz był w 1 Pułku Ułanów, w drugiej połowie 1916 stan zdrowia uniemożliwił artyście służbę czynną i został skierowany do rezerwy. Zamieszkał we Lwowie. Po rozpoczęciu II wojny światowej przebywał na Węgrzech (uczestniczył w wystawach artystów polskich organizowanych przez Stefana Filipkiewicza). W 1939 roku ponownie udał się do rodzinnego Lwowa.

Ostatnie lata życia

Po II wojnie światowej i ekspatriacji, od 1946 roku zamieszkał w Zakopanem w willi Jordanówka, gdzie zmarł w 1950 roku. Spoczywa na Nowym Cmentarzu w Zakopanem.

Twórczość

Obrazy Rozwadowskiego to przede wszystkim sceny batalistyczne okresu napoleońskiego i powstania listopadowego, także sceny rodzajowe z motywami koni, portrety i pejzaże (w tym Tatr) oraz sceny z życia żołnierzy, jarmarków i polowań.

Współtwórca m.in::

• Panoramy Racławickiej z Janem Styką i Wojciechem Kossakiem,
• Golgoty,
• Panoramy Siedmiogrodzkiej,
• Męczeństwa Chrześcijan z Janem Styką,
• Bitwy pod Piramidami z Wojciechem Kossakiem,
• dioramy Branki tatarskie i Bitwa pod Grunwaldem, razem z Tadeuszem Popielem.

Twórca m.in. następujących obrazów:

• Przyjazd do miasteczka, 1930r.
• Strzelcy konni Gwardii Napoleona, 1900r.
• Konie w zaprzęgu, 1907r.
• Pejzaż, 1929r.
• Żołnierz na koniu, 1919r.
• Adiutant, 1893r.
• Huzar i dziewczyna, 1932r.

Życie prywatne

Mąż Kazimiery z Cholewków z którą miał trzy córki: Barbarę, Ewę i Annę (zmarła w dzieciństwie)

Prawnuk Kazimierza Rozwadowskiego - oficera wojsk Korony. Był synem Juliusza (inżyniera, a zarazem zawiadowcy stacji Czarna koło Tarnowa) i Celestyny z Różańskich (nauczycielki w gimnazjum żeńskim) oraz młodszym bratem profesora Jana Michała (1867-1935) - językoznawcy, prezesa PAU. Kuzynami Zygmunta byli m.in: generał Tadeusz Rozwadowski (1866-1928) - generał broni, pierwszy Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego i Jan Emanuel Rozwadowski - polityk i działacz niepodległościowy.