Powiedz o tym miejscu
pl

82 Polaków zostało zamordowanych przez oddział ukraińskich partyzantów z UPA w Toustobabach na Wołyniu

Data wydarzenia:
22.12.1944

Zbrodnia w Toustobabach - zbrodnia popełniona 22 grudnia 1944 r. przez oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii (UPA) na Polakach we wsi Toustobaby położonej w dawnym powiecie podhajeckim województwa tarnopolskiego, na terenach zajętych przez Armię Czerwoną. W zbrodni uczestniczyła także część ukraińskiej ludności wsi. W konsekwencji zginęło co najmniej 82 Polaków.

Przed zbrodnią

W Toustobabach, wsi o mieszanym, polsko-ukraińskim składzie narodowościowym, w 1943 roku z obawy przed atakami nacjonalistów ukraińskich powołano polską samoobronę w sile 56 osób, opartą na strukturach AK, która współpracowała z podobnymi samoobronami w Nowej Hucie i Panowicach. Dzięki temu podczas okupacji niemieckiej do ataku UPA na Toustobaby nie doszło. Dowódcami samoobrony byli Michał Tracz i Leon Zarzycki.

We wrześniu 1944 r., po zajęciu tych ziem przez Armię Czerwoną, polskich mężczyzn zaczęto powoływać do Wojska Polskiego, pozbawiając wsie obrony. Polska ludność Toustobab zwróciła się do sowieckiej komendy uzupełnień (Wojenkomatu) z prośbą o ustanowienie we wsi posterunku istriebitielnych batalionów, co nastąpiło. We wsi stacjonował pluton IB w sile ok. 85 ludzi pod dowództwem Leona Zarzyckiego. Posterunek znajdował się na plebanii; w razie ataku na wieś ludność cywilna miała chronić się w murowanym kościele. Członkowie IB z Toustobab, oprócz obrony ludności, zajmowali się również zwalczaniem ukraińskiego podziemia nacjonalistycznego wraz z wojskami sowieckimi.

Przebieg zbrodni

22 grudnia 1944 r. około godziny 15-tej oddziały UPA rozpoczęły otaczanie Toustobab. Ich liczebność Szczepan Siekierka, były żołnierz IB z tej miejscowości, ocenił na około 500 ludzi. Wykorzystano moment, kiedy około 30 uzbrojonych mężczyzn wyjechało ze wsi do gajówki po drewno. Po otoczeniu Toustobab napastnicy rozpoczęli ostrzał zabudowań pociskami zapalającymi, powodując pożary krytych strzechą chat. Następnie wtargnęli między domy i rozpoczęli mordowanie napotkanych Polaków bez względu na płeć i wiek. Zabijano rozstrzeliwując, paląc żywcem a także za pomocą siekier, wideł itp. narzędzi gospodarskich. Zdaniem świadków zdarzały się przypadki tortur (obdzieranie ze skóry, skalpowanie). Oprócz tego napastnicy przystąpili do rabunku mienia Polaków łącznie z inwentarzem.

Polska ludność cywilna rzuciła się do ucieczki; także członkowie IB zaczęli wycofywać w stronę kościoła, gdzie w efekcie schroniło się około 250 osób. UPA kilkakrotnie przypuszczała ataki na kościół, lecz zostały one odparte przez obrońców. Szturm trwał do godziny 1 w nocy, kiedy od strony Monasterzysk na odsiecz Polakom nadjechały wojska sowieckie, co spowodowało wycofanie się upowców. Wyruszył za nimi pościg, zakończony schwytaniem 40 z nich, w tym 2 dowódców kompanii, których powieszono.

W wyniku zbrodni w Toustobabach zginęło co najmniej 82 Polaków, w tym 16 żołnierzy IB. Atak UPA na Toustobaby był częścią większej akcji – w tym samym czasie zaatakowano pobliskie wsie Zawadówka i Korzowa, gdzie zginęło odpowiednio 47 i 15 Polaków.

Wkrótce po napadzie ludność polska opuściła Toustobaby i przeniosła się do Monasterzysk, skąd była przesiedlana na Ziemie Odzyskane.

 

Powiązane wydarzenia

OsobaData wydarzeniaJęzyk
1
Ukraine says at least 5 people were killed after a national guard member opened fire at an aerospace factory in Dnipro26.01.2022en, lv
2Naktī ASV vēstniecības Kijevā, Ukrainā teritorijā uzspridzināts spridzeklisNaktī ASV vēstniecības Kijevā, Ukrainā teritorijā uzspridzināts spridzeklis08.06.2017lv, ru
3Heavy fighting being reported in Svitlodarsk, Ukraine.  5 confirmed killed, 32 wounded in same areaHeavy fighting being reported in Svitlodarsk, Ukraine. 5 confirmed killed, 32 wounded in same area18.12.2016en, lv
4Rosyjskie ultimatum dla UkrainyRosyjskie ultimatum dla Ukrainy03.03.2014lv, pl, ru
5Kijów 2013 on-lineKijów 2013 on-line01.12.2013de, en, fr, he, lt, lv, pl, ru
6Podpisano Memorandum BudapeszteńskiePodpisano Memorandum Budapeszteńskie05.12.1994de, en, lv, pl, ru
7
Kurzemes nacionālo partizānu vadītāji nodibina Ziemeļkurzemes partizānu organizāciju (ZPO)09.09.1945lv
8Nemmersdorfas slaktiņš. PSRS Sarkanā armija izvaro un noslepkavo ap 70 civiliedzīvotājusNemmersdorfas slaktiņš. PSRS Sarkanā armija izvaro un noslepkavo ap 70 civiliedzīvotājus21.10.1944lv
9
Oddział UPA zamordował w lesie pod Baligrodem 11 mieszkańców Średniej Wsi30.08.1944pl
10
Napad UPA na Muczne16.08.1944pl
11W Lesie Grabińskim koło Iwonicza-Zdroju Ukraińcy z batalionu SS Galizien rozstrzelali 72 PolakówW Lesie Grabińskim koło Iwonicza-Zdroju Ukraińcy z batalionu SS Galizien rozstrzelali 72 Polaków24.07.1944pl
12
Napad UPA na pociąg osobowy na trasie Bełżec-Rawa Ruska16.06.1944pl
13
Ukraińscy nacjonaliści dokonali zbrodni na 43 polskich mieszkańcach wsi Tomaszowce w powiecie kałuskim (województwo stanisławowskie)09.04.1944pl
14
W Bełzu oddział UPA dokonał masakry ponad 100 Polaków24.03.1944en, pl
15
Masakra w Wiśniowcu21.02.1944pl
16
Rzeź wołyńska: oddział UPA dokonał masakry około 200 Polaków w Ludwikówce.18.02.1944pl
17
Rzeź wołyńska: we wsi Huta Stara miejscowa samoobrona, wspierana przez partyzantów radzieckich i AK, odparła atak oddziałów UPA w liczbie około 1200 ludzi, z których około 100 zginęło lub zostało rannych16.11.1943pl
18
Rzeź wołyńska: w lesie koło kolonii Świętocin w powiecie włodzimierskim oddział UPA dokonał zbrodni na 23 polskich sztundystach11.11.1943pl
19
Rzeź wołyńska, masowe mordy na Polakach29.08.1943pl
20
Oddział UPA zamordował ponad 30 Polaków w Stanisławowie w powiecie włodzimierskim14.08.1943pl

Mapa

Źródła: wikipedia.org

    Tagi