Humphrey Bogart

Humphrey Bogart, właśc. Humphrey DeForest Bogart (ur. 25 grudnia 1899 w Nowym Jorku, zm. 14 stycznia 1957 w Los Angeles) – aktor amerykański. American Film Institute umieścił go na pierwszym miejscu na liście "Największych aktorów wszech czasów".

Ojciec Humphreya Bogarta był znanym chirurgiem, a matka Maud cenioną ilustratorką i rysowniczką. Przez pewien czas oboje rodzice byli uzależnieni od alkoholu i morfiny, przez co w domu często zdarzały się kłótnie. Bogart miał dwie siostry: Kay ("Catty") i Frances "Pat". Pierwsza z nich zmarła w wieku 34 lat na zapalenie otrzewnej, spowodowane alkoholizmem. Natomiast Francis, cierpiąca na chorobę psychiczną, wymagała stałej opieki i leczenia psychiatrycznego.

Bogart uczęszczał do renomowanych szkół, lecz nauka sprawiała mu trudności. Częste konflikty z nauczycielami i dyrekcją spowodowały relegowanie go ze szkoły. Następnie zaczął się zajmować zajęciami dla niewykwalifikowanych pracowników. Po pewnym czasie zainteresował się aktorstwem. Pierwszą rolę teatralną zagrał w brooklyńskim teatrze w roku 1921. W latach 1921-1935 Bogart grywał drobne role w produkcjach broadwayowskich (w sumie w 21 sztukach). Był czterokrotnie żonaty:

• z Helen Menken 1926 – 1927;
• z Mary Philips 1928 – 1936;
• z Mayo Methot 1938 – 1945;
• z Lauren Bacall od 21 maja 1945 r.

Tylko ostatnie małżeństwo Bogarta było szczęśliwe. Swoją przyszłą żonę poznał na planie filmu Mieć i nie mieć (To Have and Have Not) w 1944. Oprócz tego filmu, zagrali jeszcze razem w kilku innych produkcjach, z których najsłynniejszymi były: "Wielki sen", reż. Howard Hawks z 1946 z gatunku noir oraz Mroczne przejście, reż. Delmer Daves z 1947 r.

Aktorem, którego Bogart lubił i podziwiał, był Spencer Tracy. Zostali wkrótce przyjaciółmi i to Tracy nazwał Bogarta "Bogie". Od 1930 roku ten pseudonim przylgnął do niego na stałe.

Przez długi czas grywał trzeciorzędne role, o których sam wyrażał się kpiąco. Jak twierdził, zanim zagrał w swoim pierwszym porządnym filmie (Sokół maltański – 1941), poznał kilkadziesiąt sposobów umierania w świetle reflektorów. Porządni faceci, którym się nie poszczęściło, dostawali kulkę w serce i ginęli od razu. Typy spod ciemnej gwiazdy dostawały w brzuch i ginęły w cierpieniach. Tych ostatnich na początku grywał najczęściej, zazwyczaj kończąc żywot w pierwszych sekwencjach filmu.

Po Sokole maltańskim przyszły inne filmy, w tym Casablanca, zaliczany do kanonu kina światowego. Bogart przeszedł do historii kina jako odtwórca ról silnych mężczyzn, w czym nie przeszkodził mu nawet jego niski wzrost. Był największą gwiazdą filmu noir – czarnego filmu detektywistycznego – zarówno w rolach detektywów, jak i gangsterów.

14 stycznia 1957 r. Bogart zmarł na raka krtani. Był nałogowym palaczem.

Filmografia

• Tańczące miasto (Dancing Town) (1928)
• Broadway's Like That (1930)
• W górze rzeki (Up the River) (1930)
• Zdobywca serc (A Devil with Women) (1930)
• Kobiety wszystkich narodowości/ Faworyta maharadży (Women of All Nations) (1931)
• Ciało i dusza (Body and Soul) (1931)
• Zła siostra (Bad Sister) (1931)
• A Holy Terror (1931)
• Love Affair (1932)
• Blues wielkiego miasta (Big City Blues) (1932)
• Three on a Match (1932)
• Midnight (Call It Murder) (1934)
• Na celowniku mafii (Bullets or ballots) (1936)
• Skamieniały las (The Petrified Forest) (1936)
• Dwoje przeciwko światu (Two Against the World) (One Fatal Hour) (1936)
• Orzeł leci do Chin (China Clipper) (1936)
• Zaginiona wyspa (Isle of Fury) (1936)
• Czarny legion (The Black Legion) (1937)
• Wielki O'Malley (The Great O'Malley) (1937)
• Fordanserki (Marked Woman) (1937)
• Kid Galahad (1937)
• Zbieg z San Quentin (San Quentin) (1937)
• Śmiertelny zaułek (Dead End) (1937)
• Mr. Dodd szaleje (Stand-In) (1937)
• Swingtime in the Movies (1938)
• Swing Your Lady (1938)
• Racket Busters (1938)
• Men Are Such Fools (1938)
• Szkoła zbrodni (Crime School) (1938)
• Dr. Clitterhouse (The Amazing Dr. Clitterhouse) (1938)
• Aniołowie o brudnych twarzach (Angels with Dirty Faces) (1938)
• Król podziemia (King of the Underworld (1939)
• Oklahoma Kid (The Oklahoma Kid) (1939)
• Mroczne zwycięstwo (Dark Victory) (1939)
• You Can't Get Away with Murder (1939)
• Burzliwe lata dwudzieste (The Roaring Twenties) (1939)
• Powrót doktora X (The Return of Doctor X) (1939)
• Król podziemia (King of the Underworld) (1939)
• Oklahoma Kid (1939)
• Mroczne zwycięstwo (Dark Victory) (1939)
• Niewidzialne linie (Invisible Stripes) (1940)
• Złoto dla południa (Virginia City) (1940)
• It All Came True (1940)
• Orchid, brat gangstera (Brother Orchid) (1940)
• Nocna wyprawa (They Drive by Night) (1940)
• High Sierra (1941)
• Cyrkowe wozy (The Wagons Roll at Night) (1941)
• Sokół maltański (The Maltese Falcon) (1941)
• The Big Shot (1942)
• All Through the Night (1942)
• Takie nasze życie (In This Our Life) (1942)
• Przez Pacyfik (Across the Pacific) (1942)
• Casablanca (1942)
• Konwój (Action in the North Atlantic) (1943)
• Thank Your Lucky Stars (1943)
• Sahara (1943)
• Droga do Marsylii (Passage to Marseille) (1944)
• Mieć i nie mieć (To Have and Have Not) (1944)
• Hollywood Victory Caravan (1945)
• Conflict (1945)
• Two Guys from Milwaukee (1946)
• Wielki sen (The Big Sleep) (1946)
• Śmiertelne porachunki (Dead Reckoning) (1947)
• The Two Mrs. Carrolls (1947)
• Mroczne przejście (Dark Passage) (1947)
• Skarb Sierra Madre (The Treasure of the Sierra Madre) (1948)
• Always Together (1948)
• Koralowa wyspa (Key Largo) (1948)
• Knock on Any Door (1949)
• Tokyo Joe (1949)
• Pustka (In a Lonely Place) (1950)
• Chain Lightning (1950)
• Strażnik prawa (The Enforcer) (1951)
• Afrykańska królowa (The African Queen) (1951)
• Sirocco (1951)
• Road to Bali (1952)
• Ostatni termin (Deadline – U.S.A.) (1952)
• Arena walki (Battle Circus) (1953)
• Love Lottery (1954)
• Pobij diabła (Beat the Devil) (1954)
• Bunt na okręcie (The Caine Mutiny) (1954)
• Bosonoga Contessa (The Barefoot Contessa) (1954)
• Sabrina (1954)
• Lewa ręka Pana Boga (The Left Hand of God) (1955)
• Godziny rozpaczy (The Desperate Hours) (1955)
• Nie jesteśmy aniołami (We're No Angels) (1955)
• Tym cięższy ich upadek (The Harder They Fall) (1956)