Jan Wojciech Kiwerski

Jan Wojciech Kiwerski ps. „Oliwa”, „Dyrektor”, „Kalinowski”, „Lipiński”, „Rudzki”, „Ziomek” (ur. 23 maja 1910 w Krakowie, zm. 18 kwietnia 1944 w chutorze Dobry Kraj na Wołyniu) – podpułkownik dyplomowany saperów Wojska Polskiego.

Jan Wojciech Kiwerski urodził się 23 maja 1910 w Krakowie, w rodzinie Władysława, lekarza, i Marii Jadwigi z Rogalskich. Gdy miał 9 lat, umarł mu ojciec, a pięć lat później – matka. Uczył się od 1921 w gimnazjum im. Stanisława Staszica w Lublinie, a po śmierci rodziców w 14 roku życia został przyjęty we wrześniu 1923 do Korpusu Kadetów Nr 2. W czerwcu 1928 otrzymał maturę z wyróżnieniem i jako jeden z najlepszych absolwentów skorzystał z prawa wyboru broni, obierając sobie dalszą służbę w saperach.

W czerwcu 1928 wstąpił do Szkoły Podchorążych Inżynierii w Warszawie, którą ukończył w sierpniu 1931 w stopniu podporucznika i rozpoczął służbę w 3 batalionie saperów w Wilnie na stanowisku dowódcy plutonu w 3 kompanii saperów. 19 marca 1933 awansował na porucznika ze starszeństwem od 1 stycznia 1933. W listopadzie 1934 został przeniesiony do Batalionu Mostowego w Kazuniu na stanowisko dowódcy plutonu. W lipcu 1937 został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej. 19 marca 1939 awansował na kapitana. Studia ukończył 18 sierpnia 1939 (XVIII promocja), uzyskując tytuł oficera dyplomowanego.

20 sierpnia 1939 wyjechał do Grodna, gdzie objął stanowisko oficera operacyjnego sztabu 33 Dywizji Piechoty (rezerwowej), a następnie w Grupie Operacyjnej „Polesie”. Po kapitulacji pod Kockiem (5 października) gen. Kleeberg pozwolił odejść z pola walki tym żołnierzom, którzy nie chcieli iść do niewoli. Jan Kiwerski skorzystał z tego pozwolenia. Do Warszawy dotarł w listopadzie 1939. Od grudnia 1939 lub stycznia 1940 wszedł do tzw. sztabu dywersji SZP, stworzonego i kierowanego przez mjr F. Niepokólczyckiego. Od 1942 był dowódcą Oddziałów Dyspozycyjnych, potem Oddziałów („Motor” – „Sztuka”) Kedywu Komendy Głównej AK, używając pseudonimów: „Ziomek”, „Rudzki”, „Kalinowski”, „Lipiński”, później „Dyrektor”. W listopadzie 1942 awansowany do stopnia majora. Często osobiście dowodził zespołami żołnierzy w akcjach dywersyjnych.

W grudniu 1943 mjr „Oliwa” otrzymał nominację na stanowisko szefa sztabu Okręgu Wołyń. Udał się więc na Wołyń, aby zorientować się w panującej tam sytuacji. W dniu 2 lutego 1944 r. „Oliwa” wyjechał ponownie do Kowla, a 5 lutego 1944. dotarł do kwatery dowodzenia płk. „Lubonia”. W myśl przywiezionych przez „Oliwę” rozkazów, płk „Luboń” udał się do Warszawy na nowe stanowisko, zaś mjr dypl. „Oliwa” przejął dowództwo Okręgu Wołyń. 18 lutego 1944 objął dowództwo powstałej z sił Okręgu 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK.

Na Wołyniu mjr dypl. „Oliwa” dał się poznać jako bardzo wartościowy dowódca, wykorzystujący wszystkie zdobyte w swej dotychczasowej pracy umiejętności i całe doświadczenie. Dokładnie i szybko rozpoznał poszczególne oddziały Dywizji i ich możliwości bojowe, wniósł nowe wartości w zakresie szkolenia żołnierzy. Był przez nich szanowany i lubiany jako dowódca stanowczy, postępujący rzetelnie.

Jan Wojciech Kiwerski poległ tragicznie w rejonie chutoru Dobry Kraj w okolicznościach do dziś nie w pełni wyjaśnionych, 18 kwietnia 1944 w południe. Pochowany został w rejonie gajówki Stężarzyce, w lasach mosurskich na Wołyniu.

We wrześniu 1989 jego zwłoki ekshumowano i umieszczono tymczasowo w Kościele Garnizonowym w Warszawie. 21 kwietnia 1990 zostały uroczyście złożone na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w Kwaterze Harcerskiego Batalionu AK „Zośka”. Wraz z nim pochowano dwóch żołnierzy poległych podczas odbijania jego zwłok.

20 kwietnia 1990 prezydent RP awansował go pośmiertnie na generała brygady.

Jan Wojciech Kiwerski „Oliwa” odznaczony był Krzyżem Virtuti Militari IV klasy (1 lipca 1944), V klasy (1943) i Krzyżem Walecznych.

Z małżeństwa z Izabelą z domu Dorożyńską pozostawił córkę, Barbarę.

Obecnie w Lublinie na osiedlu Kalinowszczyzna znajduje się ulica imienia Wojciecha Kiwerskiego. Również w Krakowie na osiedlu Azory znajduje się ulica imienia Wojciecha Kiwerskiego. W kościele im. św. Jadwigi Królowej w Krakowie w Panteonie Narodowym Żołnierzy Armii Krajowej Polskich Kresów Wschodnich znajduje się tablica poświęcona jego pamięci.

Popiersie generała znajduje się przy Pomniku 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK w Warszawie na Skwerze Wołyńskim.