Walter Ulbricht

Walter Ulbricht (ur. 30 czerwca 1893 roku w Lipsku - zm. 1 sierpnia 1973 roku w Berlinie) – niemiecki polityk komunistyczny, przewodniczący rady państwa Niemieckiej Republiki Demokratycznej, I sekretarz Socjalistycznej Partii Jedności (SED) w latach 1950-1971.

Ulbricht urodził się w Lipsku w Niemczech w rodzinie rzemieślniczej, jako syn krawca. Sam przez jakiś czas odbywał praktykę czeladniczą u stolarza. Dość wcześnie związał się z kółkami marksistowskimi i w wieku dziewiętnastu lat wstąpił do Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD). Związał się też z radykalnym Związkiem Spartakusa. Był także jednym z założycieli Komunistycznej Partii Niemiec (KPD) w 1918 r.

W czasie I wojny światowej Ulbricht służył na froncie wschodnim, dwukrotnie dezerterując. Po wojnie znów włączył się w działalność partii komunistycznej i w 1923 roku został członkiem jej Komitetu Centralnego. Z ramienia tej partii uzyskał mandat deputowanego do Reichstagu. Był członkiem parlamentu do roku 1933, czyli do końca istnienia Republiki Weimarskiej.

Po przejęciu władzy w Niemczech przez nazistów w 1933 roku na komunistów spadły liczne represje. W tej sytuacji Ulbricht musiał opuścić kraj. Na emigracji kontynuował działalność polityczną, prowadząc z ramienia Międzynarodówki Komunistycznej działania wymierzone przeciwko ruchowi trockistowskiemu. Początkowo przebywał w Paryżu, później w Hiszpanii, gdzie wziął udział w wojnie domowej lat 1936-1939. Potem osiadł w Moskwie.

W czasie II wojny światowej służył w stopniu pułkownika w szeregach Armii Czerwonej. W 1945 roku z polecenia Józefa Stalina powrócił do Niemiec z zadaniem odbudowania w radzieckiej strefie okupacyjnej struktur Komunistycznej Partii Niemiec. Doprowadził wkrótce do jej połączenia z SPD i utworzenia nowej Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności (SED).

Komuniści z Ulbrichtem na czele szybko przejęli kontrolę nad SED. Po utworzeniu na terenie radzieckiej strefy okupacyjnej Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD), Ulbricht objął stanowisko wicepremiera (11 października 1949 roku). W 1950 roku został sekretarzem generalnym SED, czyli praktycznie przejął władzę w państwie.

Po przejęciu władzy Ulbricht przystąpił do wprowadzania w życie stalinowskich wzorów ustrojowych. Rozpoczęto kolektywizację rolnictwa i rozbudowę przemysłu. Na arenie międzynarodowej głoszono hasła zjednoczenia Niemiec pod rządami komunistów. W 1951 roku Ulbricht wezwał mieszkańców Zachodnich Niemiec do występowania przeciwko Stanom Zjednoczonym i podjęcia strajku generalnego. Kiedy w 1960 roku zmarł prezydent NRD, Wilhelm Pieck, Ulbricht zniósł urząd prezydenta i powołał w jego miejsce Radę Państwa na czele której sam stał. Został w ten sposób formalnie głową państwa. Ulbricht bezwzględnie rozprawiał się z opozycją, a pod jego rządami Niemcy Wschodnie stały się jednym z najbardziej represyjnych państw bloku radzieckiego. W 1961 roku nakazał wzniesienie muru, który przedzielił Berlin. Miał on uniemożliwić mieszkańcom NRD ucieczki na Zachód. Mur Berliński stał się dla Zachodu symbolem komunistycznego totalitaryzmu. W 1971 roku zrezygnował z funkcji I sekretarza SED, jednak do końca życia pozostawał na reprezentacyjnym stanowisku przewodniczącego Rady Państwa NRD. Zmarł w Berlinie w 1973 roku.

Imieniem Waltera Ulbrichta nazwano w NRD statek - był to jeden z ostatnich kontenerowców, zbudowanych dla tamtejszego armatora, DSR.