Władysław Kruczek

Władysław Kruczek (ur. 27 kwietnia 1910 w Rzeszowie, zm. 5 listopada 2003 w Warszawie) – działacz partyjny i związkowy, poseł na Sejm PRL III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji (1961–1985).

Syn robotnika kolejowego; ukończył Szkołę Partyjną przy KC PZPR (1951). Był członkiem Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej (od 1929), członkiem Komunistycznej Partii Polski, następnie PPR (od 1942), wreszcie PZPR.

Działacz komunistyczny w latach 30., za działalność w szeregach partii komunistycznej był kilkakrotnie więziony. W 1934 skazany został na trzy i pół roku więzienia. Lata 1939–1941 spędził w ZSRR, działał w kierownictwie Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom. Od 1941 służył w Armii Radzieckiej. Dostał się do niewoli niemieckiej skąd zbiegł i przybył na Rzeszowszczyznę. Od 1942 działał w konspiracji, był współorganizatorem PPR i Gwardii Ludowej na Rzeszowszczyźnie. W latach 1942–1945 więzień niemieckich obozów koncentracyjnych (Auschwitz-Birkenau, Oranienburg, Sachsenhausen – w specjalnym karnym bloku nr 13. Pozostawał tam jako więzień nr 62424, aż do wyzwolenia obozu).

Od 1945 pracownik aparatu partyjnego. Był instruktorem Komitetu Wojewódzkiego PPR, oraz współtworzył tzw. „szóstkę partyjną” (Komitet Wojewódzkiej Współpracy PPS-PPR) na obszarze działań miejskich, a następnie pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Miejskiego kolejno PPR i PZPR w Rzeszowie. Po ukończeniu Szkoły Partyjnej był w latach 1951–1952 sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Poznaniu. W latach 1952–1956 I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego w Bydgoszczy; w latach 1953–1954 zastępca członka, a w latach 1954–1981 członek Komitetu Centralnego PZPR.

W latach 1956–1971 I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego w Rzeszowie. W 1968 był jednym z inicjatorów antysemickiej nagonki tzw. „marca 1968”. Za lojalną postawę w czasie wydarzeń marcowych został powołany do Biura Politycznego.

Od listopada 1968 do grudnia 1980 przez nieprzerwanie 12 lat był członkiem Biura Politycznego KC PZPR – najwyższego gremium kierowniczego partii. W latach 1980–1981 był przewodniczącym Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej PZPR.

W latach 1971–1980 przewodniczący Centralnej Rady Związków Zawodowych. W latach 1972–1980 był zastępcą przewodniczącego, a w latach 1980–1982 członkiem Rady Państwa. Był jedną z osób, które podpisały w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 dekret o wprowadzeniu stanu wojennego na terytorium Polski.

Był posłem na Sejm PRL III, IV, V, VI, VII i VIII kadencji (1961–1985). W latach 1971–1981 członek Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Wieloletni członek Rady Naczelnej ZBoWiD. W 1983 wybrany w skład Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.

Zmarł w Warszawie. Pochowany w Zwięczycy.

W 2007 rzeszowski działacz LiD Konrad Fijołek rozpoczął inicjatywę mającą na celu nadanie jednej z ulic Rzeszowa imienia Kruczka, a przewodniczący klubu Rozwoju Rzeszowa dr inż. Grzegorz Budzik złożył wniosek z nadaniem ulicy do Rady Miasta. Rada Miejska przychyliła się do wniosku i uchwałą Rady Miasta nr XXIV/385/2008 został patronem ulicy. Z tego powodu dnia 8 stycznia 2008 IPN złożył zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa przez Radę Miejską Rzeszowa, na podstawie przepisów zakazujących promowania w Polsce nazizmu, faszyzmu i komunizmu.

Odznaczenia (wybrane)

• Order Budowniczych Polski Ludowej (1969)
• Order Sztandaru Pracy I klasy
• Order Sztandaru Pracy II klasy
• Krzyż Partyzancki
• Medal 10-lecia Polski Ludowej
• Medal 30-lecia Polski Ludowej
• Medal 40-lecia Polski Ludowej
• Złoty Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
• Odznaka „Zasłużony Działacz Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej” (1989)
• Medal 30-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR)
• Medal 40-lecia Zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR)