Powiedz o tym miejscu
pl

Front wschodni: 149 osób zginęło w wyniku niemieckiej pacyfikacji białoruskiej wsi Chatyń, przeprowadzonej w odwecie za zabicie kapitana Schutzpolizei i mistrza olimpijskiego w pchnięciu kulą z Igrzysk w Berlinie Hansa Woellkego

Nie ma jeszcze zdjęć z wydarzenia. Dodaj zdjęcie!
Data wydarzenia:
22.03.1943

Chatyń (biał. i ros. Хатынь) – uroczysko w rejonie łohojskim, obwodu mińskiego Białorusi.

Dawniej w tym miejscu położona była wieś, która została spalona wraz z mieszkańcami 22 marca 1943 roku przez niemieckie SS-Sonderkommando Dirlewanger pod przywództwem SS-Sturmbannführera Oskara Dirlewangera oraz 118. Batalion Policji Pomocniczej (Ukrainische Schutzmannschafts Bataillon F/118), złożony z ukraińskich ochotników, członków OUN i byłych żołnierzy Armii Czerwonej, którzy po wzięciu do niewoli przez Niemców przeszli na ich stronę. Zastępcą szefa sztabu 118. batalionu był wówczas były porucznik Armii Czerwonej Grigorij Wasiura, skazany w ZSRR w 1986 roku na karę śmierci.

Wybór Chatynia przez władze sowieckie, spośród wielu podobnie zniszczonych miejscowości Białorusi, był spowodowany przez podobieństwo nazwy "Chatyń" do "Katyń" (w angielskiej transkrypcji z cyrylicy nazwy te różnią się jedną literą: "Khatyn" i "Katyn") i miał służyć dezinformacji na temat zbrodni katyńskiej – do chwili obecnej we wszystkich rosyjskich podręcznikach historii jest wspominana zbrodnia w Chatyniu, była ona nagłaśniana również na arenie międzynarodowej (np. poprzez zapraszanie na rocznicowe obchody delegacji zagranicznych i głów państw, m.in. Richarda Nixona). Rosyjska historyk Natalia Lebiediewa uważa, że chodziło o to, by powiązać zbrodnię katyńską z Niemcami.

Przebieg wydarzeń

Rankiem 22 marca dwa oddziały: SS-Sonderkommando Dirlewanger i 118. batalion Schuma wkroczyły do wioski. Mieszkańcy nie wiedzieli o tym, że tego samego dnia w napadzie na niemiecką kolumnę samochodową w odległości 6 km od Chatynia został zabity kapitan Schutzpolizei Hans Woellke. Naziści postanowili wziąć odwet na ludności cywilnej, przekonani, że wieśniacy pomagali partyzantom. Wszyscy mieszkańcy, łącznie z osobami starszymi i dziećmi, zostali zaprowadzeni do stodoły; ci, którzy próbowali uciec, zostali natychmiast zastrzeleni. Napastnicy zaryglowali stodołę, obłożyli ją słomą, oblali benzyną i podpalili. W ten sposób śmierć poniosło 149 osób, w tym 75 dzieci poniżej 16 roku życia.

Pomnik ofiar

Obecnie w Chatyniu znajduje się odsłonięty 5 lipca 1969 roku kompleks monumentalnych pomników poświęconych zamordowanym. Główna figura wykonana z brązu o wysokości 6,1 m przedstawia mężczyznę, który trzyma w rękach martwego chłopca. Przedstawia on prawdziwy fakt związany z mordem chatyńskim - ojciec, 56-letni Juzif Kamiński, także ranny i poparzony w czasie masakry, po odzyskaniu przytomności rzeczywiście znalazł wśród spalonych zwłok pomordowanych dogorywającego własnego syna, który zmarł na jego rękach.

Miejsce po każdym spalonym domu wioski Chatyń otacza symboliczny fundament. W środku każdego z 26 fundamentów stoi obelisk zwieńczony dzwonem, który symbolizuje komin po spalonej chacie. Pojedyncze dzwony "odzywają się" co 30 sekund, aby uzmysłowić zwiedzającym fakt, że w czasie II wojny światowej co pół minuty ginął jeden obywatel Białorusi.

Jednym z symbolicznych elementów kompleksu cmentarnego są także trzy brzozy zasadzone w formie kwadratu 2x2, w którym w jednym miejscu brakuje drzewa, co symbolizuje fakt śmierci co czwartego mieszkańca Białorusi w czasie II wojny światowej. Białoruś poniosła największe procentowe straty wśród ludności spośród wszystkich państw biorących udział w tej wojnie. Przed brzozami płonie wieczny płomień pamięci.

Zwiedzający, chcąc odczytać napis, który znajduje się na płycie pomnikowej (2 miliony 230 tysięcy. Zginął co czwarty.), muszą się schylić i w ten sposób, nawet nie zamierzając, oddać pokłon pomordowanym. Wśród przywódców państw, którzy odwiedzili Chatyń byli m.in. Richard Nixon, Fidel Castro, Rajiv Gandhi i Jiang Zemin.

Kompleks cmentarny Chatyń upamiętnia także inne masakry wśród ludności cywilnej na Białorusi podczas II wojny światowej. Każdej spalonej i wymordowanej wiosce czy miejscowości poświęcona jest mogiła na symbolicznym "cmentarzu miejscowości". Specjalna ściana pamięci poświęcona jest ofiarom obozów koncentracyjnych – każda z wnęk tej ściany reprezentuje obozy, gdzie życie straciło co najmniej 20 000 ofiar.

 

Powiązane wydarzenia

OsobaData wydarzeniaJęzyk
1Neatkarības laukumā Baltkrievijas galvaspilsētā Minskā šodien aizdedzinājies vīrietisNeatkarības laukumā Baltkrievijas galvaspilsētā Minskā šodien aizdedzinājies vīrietis22.01.2021lv
2Minskā, Baltkrievija, protestos pret prezidenta vēlēšanu rezultātiem- pirmais upurisMinskā, Baltkrievija, protestos pret prezidenta vēlēšanu rezultātiem- pirmais upuris10.08.2020lv
3Otrais Pasaules karš: admirālis Karls Dēnics pavēlēja visām vācu zemūdenēm pārtraukt kaujas operācijas un atgriezties to bāzēsOtrais Pasaules karš: admirālis Karls Dēnics pavēlēja visām vācu zemūdenēm pārtraukt kaujas operācijas un atgriezties to bāzēs05.05.1945lv
4WW2. Sabiedroto karaspēkam Vācijā pie Šverinas padodas un ieročus noliek latviešu 15. ieroču SS grenadieru divīzijaWW2. Sabiedroto karaspēkam Vācijā pie Šverinas padodas un ieročus noliek latviešu 15. ieroču SS grenadieru divīzija02.05.1945lv
5Nazi propaganda minister Joseph Goebbels,  his wife Magda and 6 children committed suicide in BerlinNazi propaganda minister Joseph Goebbels, his wife Magda and 6 children committed suicide in Berlin01.05.1945en, lv
6PSRS armija sāk "Kēningsbergas izvarošanu"PSRS armija sāk "Kēningsbergas izvarošanu"06.04.1945lv, ru
7Zlekas: forgotten nazism crimeZlekas: forgotten nazism crime09.12.1944en, lv
8
Niemcy dokonali pacyfikacji podkieleckiej wsi Skorzeszyce13.08.1944pl
9Beidzas Jelgavas ugunsgrēks pēc masīviem Sarkanās armijas uzlidojumiem Beidzas Jelgavas ugunsgrēks pēc masīviem Sarkanās armijas uzlidojumiem 31.07.1944lv
10Komunistu noziegumi. Kara noziegums Mazajos Batos: padomju kolaboranti nogalina 9 civiliedzīvotājusKomunistu noziegumi. Kara noziegums Mazajos Batos: padomju kolaboranti nogalina 9 civiliedzīvotājus27.05.1944lv
11Władze ZSRR podjęły decyzję o wysiedleniu Tatarów krymskich do UzbekistanuWładze ZSRR podjęły decyzję o wysiedleniu Tatarów krymskich do Uzbekistanu11.05.1944en, lv, pl, ru
12Rēzeknes 1944.gada bombardēšana – asiņainais komunistu varas noziegumsRēzeknes 1944.gada bombardēšana – asiņainais komunistu varas noziegums06.04.1944lv
13Tika pārrauta Ļeņingradas blokādeTika pārrauta Ļeņingradas blokāde27.01.1944lv, ru
14Vācijā izdota pavēle par Latviešu leģiona izveidošanuVācijā izdota pavēle par Latviešu leģiona izveidošanu10.02.1943lv
15Staļingradā (Volgogradā) kapitulē 6. vācu armija. Lūzums 2. Pasaules kara gaitā, vācieši sāk atkāptiesStaļingradā (Volgogradā) kapitulē 6. vācu armija. Lūzums 2. Pasaules kara gaitā, vācieši sāk atkāpties30.01.1943lv, ru
16II wojna światowa w Afryce: wojska alianckie zdobyły TobrukII wojna światowa w Afryce: wojska alianckie zdobyły Tobruk12.11.1942lv, pl
17The Battle of Stalingrad began. Hitler's defeat in this battle proved the major turning point in WW2The Battle of Stalingrad began. Hitler's defeat in this battle proved the major turning point in WW223.08.1942en, lv
18Front wschodni: niemieccy strzelcy górscy wspięli się na najwyższy szczyt Kaukazu Elbrus i zatknęli tam flagę III RzeszyFront wschodni: niemieccy strzelcy górscy wspięli się na najwyższy szczyt Kaukazu Elbrus i zatknęli tam flagę III Rzeszy21.08.1942lv, pl
19WW2. Nac. sociālistu noziegumi. Holokausts. Šķēdes kāpās tiek nošauti vairāk kā 2700 ebrejuWW2. Nac. sociālistu noziegumi. Holokausts. Šķēdes kāpās tiek nošauti vairāk kā 2700 ebreju14.12.1941lv
20Sākas Rīgas geto likvidācija. Tiek nogalināti ~ 26,000 cilvēku, to skaitā ~8000 bērnu; visi pārsvarā Latvijas pilsoņiSākas Rīgas geto likvidācija. Tiek nogalināti ~ 26,000 cilvēku, to skaitā ~8000 bērnu; visi pārsvarā Latvijas pilsoņi30.11.1941lv

Mapa

Źródła: wikipedia.org, news.lv

    Osoby

    Osoba Data ur. Data śm. Język
    1
    Толик Яскевич00.00.194322.03.1943ru
    2
    Михаил Новицкий00.00.194122.03.1943ru
    3
    Михаил Желобкович00.00.194122.03.1943ru
    4
    Михаил Яскевич00.00.194122.03.1943ru
    5
    Юзефа Иотка00.00.194122.03.1943ru
    6
    Елена Миранович00.00.194122.03.1943ru
    7
    Владимир Карабан00.00.194122.03.1943ru
    8
    Аня Федарович00.00.194022.03.1943ru
    9
    Василий Миранович00.00.194022.03.1943ru
    10
    Христина Рудак00.00.194022.03.1943ru
    11
    Антон Новицкий00.00.193922.03.1943ru
    12
    Леонида Желобкович00.00.193922.03.1943ru
    13
    Аня Яскевич00.00.193922.03.1943ru
    14
    Степан Иотка00.00.193922.03.1943ru
    15
    Юзефа Иотка00.00.193922.03.1943ru
    16
    Константин Карабан00.00.193922.03.1943ru
    17
    Екатерина Федарович00.00.193822.03.1943ru
    18
    Константин Новицкий00.00.193822.03.1943ru
    19
    Михаил Жыдович00.00.193822.03.1943ru
    20
    Юзефа Каминская00.00.193822.03.1943ru

    Groby

    Osoba Data ur. Data śm. Język
    1Liepāja Jewish Memorial CommitteeLiepāja Jewish Memorial Committeeen, lv
    Tagi