Lecący z Moskwy na Spitsbergen samolot Tu-154M rozbił się podczas podchodzenia do lądowania; zginęło 141 osób, głównie rosyjscy i ukraińscy górnicy.

Przebieg lotu

Tu-154M wystartował z lotniska Wnukowo w Moskwie o godzinie 4:44 GMT. Problemy rozpoczęły się w czasie podchodzenia do lądowania na lotnisku w Longyearbyen o godzinie 7:56 GMT. W tym czasie w okolicy panowały złe warunki pogodowe – wiał silny wiatr. Personel latający poprosił o pozwolenie na lądowanie na pasie nr 10. Kontroler lotu miał problemy ze zrozumieniem tego, co mówią piloci, więc nie wydał zgody. Piloci postanowili lądować na pasie nr 28, co wymagało korekty kierunku lotu. O godzinie 8:19 GMT drugi pilot stwierdził, że maszyna zboczyła z kursu. W tym samym czasie kontroler lotów poinformował załogę samolotu, że maszyna leci za wysoko i domagał się natychmiastowego zmniejszenia wysokości lotu. O godz. 8:22:17 GMT system ostrzegawczy w kokpicie dał sygnał, że maszyna znajduje się zbyt nisko. Chwilę później kapitan lotu krzyknął Horyzont!. Piloci nie mieli już czasu na reakcję i o godz. 8:22:23 GMT (10:22:23 czasu lokalnego) maszyna uderzyła o zbocze góry Operafjellet na wysokości 907 metrów, 14 kilometrów od lotniska. Zginęło 141 osób. Do dziś jest to największa katastrofa lotnicza, jaka wydarzyła się na terenie Norwegii.

Akcja ratownicza

Miejsce katastrofy zlokalizowano o godz. 10:06 GMT (12:06 czasu lokalnego). Ekipy ratownicze dotarły tam około pół godziny później. Większość szczątków samolotu znajdowała się na zboczu, ale wiele spadło też w przepaść. Ratownicy szybko ocenili, że nikt nie przeżył katastrofy. Jeszcze tego samego dnia rozpoczęto poszukiwanie ciał ofiar. Ostatnie ciała zostały odnalezione 5 września.

Przyczyny katastrofy

Norwescy śledczy w czasie dochodzenia ustalili, że główną przyczyną katastrofy był błąd załogi. W trakcie lotu nawigator nieprawidłowo nastawił wskaźnik GPS, przez co ten pokazywał złą lokalizację maszyny. Praca nawigatora nie została skontrolowana przez żadnego z pilotów. Śledztwo wykazało również, że nawigator był przepracowany. Piloci nadmiernie zaufali wskaźnikowi GPS. Po wleceniu w górzysty obszar, załoga podejrzewała, że wskazania te mogą być błędne. Wywołało to spór, czy kontynuować procedurę podchodzenia do lądowania, czy odejść na drugi krąg. Pomimo niepewności, co do wskazań systemu GPS, załoga zdecydowała się lądować, co skończyło się tragicznie. Ponadto piloci nie wiedzieli, iż kontrola AFIS działa inaczej w Norwegii, niż w Rosji. Podczas lądowania Longyearbyen, piloci otrzymali tylko wskazówki jak podejść do lądowania, podczas, gdy w Rosji otrzymaliby od kontroli AFIS polecenia. Komunikacja z kontrolą lotów była utrudniona, przez słabą znajomość języka angielskiego pilotów Tupolewa.