Powiedz o tym miejscu
pl

Franciszek Liszt

Dodaj nowe zdjęcie!
Data urodzenia:
22.10.1811
Data śmierci:
31.07.1886
Inne nazwiska/pseudonimy:
Ferencs Lists, Ференц Лист, , Franz Liszt;, Ferenc Liszt, Ferenc Liszt , Franz Liszt;
Kategorie:
kompozytor, muzyk
Narodowość:
 węgierska
Cmentarz:
Bayreuther Stadtfriedhof

Franciszek Liszt (wymowa: List); ur. 22 października 1811, zm. 31 lipca 1886 – węgierski kompozytor i pianista, jedna z najwybitniejszych postaci romantyzmu w muzyce, wolnomularz.

Studiował grę na fortepianie u Carla Czernego oraz kompozycję u Antonia Salieriego w Wiedniu. Stworzył nowy gatunek muzyczny: poemat symfoniczny. W muzyce fortepianowej rozwinął fakturę i technikę pianistyczną, wyprzedzając impresjonistyczny styl Claude'a Debussy'ego i Maurice'a Ravela, ekspresjonizmAleksandra Skriabina, a także późnoromantyczny koncert fortepianowy Piotra Czajkowskiego i Sergiusza Rachmaninowa. Prócz niezwykłych osiągnięć jako pianista i dyrygent, nauczał ponad 400 uczniów, skomponował ponad 350 dzieł i napisał lub współpracował przy pisaniu przynajmniej 8 książek. Pozostawił pokaźny zbiór korespondencji, a także ponad 200 parafraz utworów innych kompozytorów na fortepian. Był jednym z inicjatorów użycia nowych dźwięków harmonicznych w XIX wieku, przede wszystkim skomplikowanych akordów. Badał nowe techniki muzyczne, zajmował się wariacjami tematycznymi.

Był również aktywnym propagatorem kultury polskiej, zaprzyjaźnionym m.in. z Fryderykiem Chopinem,Adamem Mickiewiczem, Juliuszem Słowackim, Julianem Ursynem Niemcewiczem, Henrykiem Wieniawskim,Juliuszem Kossakiem, Janem Ruckgaberem; uczył także Karola Tausiga, Juliusza Zarębskiego i Józefa Wieniawskiego. Był teściem i przyjacielem Ryszarda Wagnera. To Wagner namówił Liszta do skrócenia Symfonii Dantejskiej do dwóch części. Liszt został pochowany na cmentarzu w Bayreuth, niedaleko willi i miejsca spoczynku Wagnera.

Kalendarium

  • 1811 – 22 października przychodzi na świat w Raiding (węg. Doborján) na pograniczu austriacko-węgierskim.
  • 1820 – ma miejsce pierwszy publiczny występ małego Liszta. Później przeprowadza się do Wiednia.
  • 1823 – paryskie konserwatorium odmawia przyjęcia młodego kompozytora
  • 1824 – w Manchesterze odbywa się premiera jego pierwszej opery, Don Sanche
  • 1826 – ojciec kompozytora umiera na tyfus; Liszt ogranicza swoje koncertowanie
  • 1833 – spotyka się z Chopinem, dzięki któremu poznaje Marie d'Agoult
  • 1835 – przeprowadza się do Szwajcarii; na świat przychodzi pierwsze z jego trojga dzieci
  • 1837 – powraca do Wiednia; znowu zaczyna koncertować
  • 1844 – koniec związku z Marie d'Agoult
  • 1847 – poznaje księżną Karolinę Sayn-Wittgenstein, ur. Iwanowską
  • 1848-59 – mieszka w Weimarze
  • 1851-54 – powstaje ostateczna wersja Rapsodii węgierskich
  • 1857 – koncert w Żagańskim Kościele Farnym na zaślubinach Marii de Castellane z Antonim Radziwiłłem
  • 1862 – umiera córka kompozytora, Blandine
  • 1865 – Liszt przyjmuje święcenia kapłańskie
  • 1869 – początek ostatniego romansu z "kozacką hrabiną" Olgą Janiną
  • 1886 – 31 lipca umiera na zapalenie płuc w Bayreuth w Niemczech

Wybrane dzieła

Orkiestrowe

  • Symfonia faustowska
  • Symfonia dantejska
  • 13 poematów symfonicznych:
    • Co słychać w górach
    • Tasso
    • Preludia
    • Orfeusz
    • Prometeusz
    • Mazepa
    • Festklänge (Uroczyste brzmienia)
    • Héroïde funèbre
    • Hungaria
    • Hamlet
    • Die Hunnenschlacht (Bitwa Hunów)
    • Ideały
    • Od kołyski do grobu
  • Walc Mefisto (Taniec w wiejskiej karczmie)
  • Walc Mefisto II
  • Szózat i Hymn - Fantazja

Fortepianowe

  • I Koncert Es-dur
  • II Koncert A-dur
  • III Koncert Es-dur op. posth. (niedawno odkryty koncert, ukończony około 1839 roku)
  • Fantazja węgierska
  • Totentanz. Parafraza na temat "Dies irae"
  • Années de pèlerinage (Lata pielgrzymstwa)
  • Harmonie poetyckie i religijne
  • 12 Etudes d’exécution transcendante (12 Etiud transcendentalnych):
    • 1. Preludio
    • 2. Bez tytułu (Molto Vivace)
    • 3. Paysage
    • 4. Mazeppa
    • 5. Feux-follets
    • 6. Vision
    • 7. Eroica
    • 8. Wilde Jagd
    • 9. Ricordanza
    • 10. Bez tytułu (Allegro Agitato)
    • 11. Harmonies du soir
    • 12. Chasse-Neige
  • 6 Consolations
  • 3 Marzenia miłosne
  • 4 Walce Mefisto
  • 19 Rapsodii węgierskich
  • Rapsodia hiszpańska

Religijne

  • Missa choralis
  • Węgierska msza koronacyjna
  • Requiem
  • Oratoria:
    • Chrystus
    • Legenda o św. Elżbiecie
    • Legenda o św. Stanisławie (najbardziej znane jest interludium "Salve Polonia")
    • Legenda o św. Krzysztofie
  • Transkrypcje fortepianowe:
    • Fantazja i Fuga g-moll Bacha
    • 9 symfonii Beethovena
    • Symfonia fantastyczna Berlioza
    • Harold w Italii Berlioza
    • Sześć pieśni polskich Chopina
    • La campanella Paganiniego
    • Uwertura Wilhelm Tell Rossiniego
    • 54 pieśni Schuberta
  • Don Sanche

 

Źródło informacji: nekropole.info, calend.ru

Nazwa miejsca Aktywne od: Aktywne do: Zdjęcia Język
Royal Albert HallRoyal Albert Hallen

    loading...

        ImięRodzaj relacjiData urodzeniaData śmierciOpis
        1Cosima  WagnerCosima Wagnercórka24.12.183701.04.1930
        2Marie  d’AgoultMarie d’Agoultżona31.12.180505.03.1876
        3Hans von BülowHans von Bülowzięć08.01.183012.02.1894
        4Richard WagnerRichard Wagnerzięć22.05.181313.02.1883
        5Siegfried WagnerSiegfried Wagnerwnuk06.06.186904.08.1930
        6Daniela  von BülowDaniela von Bülowwnuczka12.10.186028.07.1940
        7Eva  ChamberlainEva Chamberlainwnuczka17.02.186726.05.1942
        8Blandine  GravinaBlandine Gravinawnuczka29.03.186304.12.1941
        9Isolde  BeidlerIsolde Beidlerwnuczka10.04.186507.02.1919
        10Даниэль  СтернДаниэль Стернżona po ślubie cywilnym31.01.180505.03.1876
        11Friedelind  WagnerFriedelind Wagnerprawnuk29.03.191808.05.1991
        12Wolfgang  WagnerWolfgang Wagnerprawnuk30.08.191921.03.2010
        13Manfredi  GravinaManfredi Gravinaprawnuk14.06.188319.09.1932
        14
        Guido Graf Gravinaprawnuk01.02.1896
        15Ernst Henry ThodeErnst Henry Thodeprawnuk03.04.188728.02.1967
        16Gilberto Graf GravinaGilberto Graf Gravinaprawnuk17.10.189000.00.1972
        17Wieland  WagnerWieland Wagnerprawnuk05.01.191717.10.1966
        18Maria Gräfin GravinaMaria Gräfin Gravinaprawnuczka23.09.188607.04.1929
        19Marie DuplessisMarie Duplessisprzyjaciel15.01.182403.02.1847
        20Misia  SertMisia Sertprzyjaciel30.03.187215.10.1950
        21George SandGeorge Sandprzyjaciel01.07.180408.06.1876
        22Антон РубинштейнАнтон Рубинштейнkolega/koleżanka, znajomy28.11.182920.11.1894
        23Jacques OffenbachJacques Offenbachkolega/koleżanka20.06.181905.10.1880
        24Maria KalergisMaria Kalergisznajomy07.08.182222.05.1874
        25Alexander  RitterAlexander Ritterznajomy27.06.183312.04.1896
        26Zygmunt NoskowskiZygmunt Noskowskiznajomy02.05.184623.07.1909
        27Pauline ViardotPauline Viardotstudent, uczeń18.07.182117.05.1910
        28Józef WieniawskiJózef Wieniawskistudent, uczeń23.05.183711.11.1912
        29Napoleon OrdaNapoleon Ordastudent, uczeń11.02.180726.04.1883
        Dodaj słowa kluczowe