Powiedz o tym miejscu
pl

Ita Maria Kozakiewicz

Dodaj nowe zdjęcie!
Data urodzenia:
03.07.1955
Data śmierci:
28.10.1990
Data pogrzebu :
03.11.1990
Inne nazwiska/pseudonimy:
Ita Kozakeviča, Ita Marija Kozakeviča
Kategorie:
, działacz społeczny, filolog, ofiara, polityk, poseł do parl.Łotwy
Narodowość:
 łotewska, polska
Cmentarz:
Ryga, cmentarz św. Michała

Ita Maria Kozakiewicz -  polska działaczka społeczna na Łotwie związana z Łotewskim Frontem Ludowym, deputowana do Rady Najwyższej Łotwy, założycielka i pierwsza prezes Związku Polaków na Łotwie (1989-1990).

Urodziła się w rodzinie Kozakiewiczów (Kazakiewiczów), która po powstaniu 1863 związała swoje losy z Łotwą. Jej ojciec Jerzy był Polakiem, matka Rita zaś Łotyszką. W latach 1962–1974 uczęszczała do francuskojęzycznej szkoły średniej im. Henri Barbisa w Rydze. Naukę kontynuowała w Państwowym Uniwersytecie Łotewskim na Wydziale Romanistyki i Literatury Francuskiej (1974–1981).

Po ukończeniu studiów podjęła pracę w roli korektora w ryskim wydawnictwie "Liesma". Pracowała również jako dziennikarka w piśmie "Twórczość Ludowa". Uzdolniona lingwistycznie, obok języków łotewskiego, rosyjskiego i polskiego, władała również hiszpańskim,niemieckim, białoruskim, ukraińskim i gruzińskim. Zajmowała się pracą tłumacza z polskiego i francuskiego na łotewski. Już w czasie studiów zaangażowała się w działalność, wówczas jedynie półoficjalną, mniejszości polskiej na Łotwie. W 1989 została prezesem Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Polaków na Łotwie powstałego w listopadzie 1988. Była współzałożycielką jakubowskiego (jēkabpilskiego) oddziału Związku Polaków na Łotwie w 1990, następnie stanęła na czele odnowionego po 50 latach okupacji sowieckiej Związku Polaków na Łotwie. Była jednocześnie współprzewodniczącą Związku Stowarzyszeń Narodowo-Kulturalnych Łotwy, skupiającego mniejszości narodowe zamieszkałe w kraju nad Dźwiną. Związek ten nosi dziś imię Ity Kozakiewicz.

W 1988 związała się z Łotewskim Frontem Ludowym, działającym na rzecz odrodzenia narodowego, autonomii, a następnie niepodległości Łotwy. Bez powodzenia kandydowała w wyborach do Rady Najwyższej Związku Radzieckiego w 1989 w okręgu Jēkabpils, a także w wyborach do łotewskiego samorządu. W wyborach 18 marca 1990 wybrano ją w skład Rady Najwyższej Łotewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej jako reprezentantkę okręgu wyborczego nr 129 w Jēkabpils. W parlamencie zajmowała się sprawami mniejszości narodowych, stała na czele Komisji Praw Człowieka i Spraw Narodowych. Zasiadała w Prezydium Rady Najwyższej. W głosowaniu z 4 maja 1990 wraz z pozostałymi deputowanymi LTF opowiedziała się za niepodległością kraju od ZSRR. Została wybrana kobietą roku 1990 na Łotwie.

W 1978 zawarła małżeństwo z Polakiem Stanisławem Ryszardem Lipcem, które szybko uległo rozwiązaniu – do końca życia pozostała wolna. Zginęła tragicznie w falach Morza Tyrreńskiego w czasie kąpieli, w drodze powrotnej z konferencji pod hasłem "Kraj – Emigracja", na której po raz pierwszy Polacy ze Związku Sowieckiego spotkali się z rodakami z różnych zakątków świata.

Postać otoczona pamięcią i szacunkiem wśród Polaków na Łotwie, jest patronką polskiej szkoły średniej w Rydze. Ceniona również po dziś dzień przez Łotyszy, prezydent Łotwy Vaira Vīķe-Freiberga nazwała ją "symbolem wolności i niezależności Łotwy". Jej postaci poświęcono film dokumentalny pod tytułem "Ita" (autorzy: Nora Ikstena, Harijs Beķeris), a także publikację "Zvaigznei tikai stunda" (pol. Tylko jedna godzina dla gwiazdy) autorstwa Armandsa Melnalksnisa (2004), przetłumaczoną i wydaną w 2007 w języku polskim.

Odznaczona pośmiertnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Zasługi RP (2001). Została pochowana na ryskim Cmentarzu św. Michała.

Brak miejsc

    loading...

        ImięRodzaj relacjiData urodzeniaData śmierciOpis
        1Juris KozakēvičsJuris Kozakēvičsojciec00.02.1994
        2
        Indulis Strazdiņšmąż31.03.193400.00.2001
        3Gundars ValdmanisGundars Valdmaniskolega/koleżanka08.10.194001.01.2005
        4Viktors SkudraViktors Skudrakolega/koleżanka10.07.194322.05.2011
        5Vilems TolpežņikovsVilems Tolpežņikovskolega/koleżanka12.07.192821.12.2008
        6Ilmārs BišersIlmārs Bišerskolega/koleżanka01.11.193012.05.2011
        7Brigita ZeltkalneBrigita Zeltkalnekolega/koleżanka29.12.193706.06.2014
        8Lubova ZileLubova Zilekolega/koleżanka03.01.192814.07.2016
        9Eduards  BerklavsEduards Berklavskolega/koleżanka15.06.191425.11.2004
        10Vilnis Edvīns   BresisVilnis Edvīns Bresiskolega/koleżanka30.01.193825.10.2017
        11Oskars GrīgsOskars Grīgskolega/koleżanka20.01.194321.04.2017
        12Andris LīgotnisAndris Līgotniskolega/koleżanka24.04.195914.12.1997
        13Ruta MariashRuta Mariashkolega/koleżanka, wyznawca tej samej idei04.02.192729.11.2016
        14Pēteris LaķisPēteris Laķiskolega/koleżanka01.11.195214.11.2003
        15Atis KramiņšAtis Kramiņškolega/koleżanka30.05.194704.11.1997
        16Roberts JurdžsRoberts Jurdžskolega/koleżanka11.04.196309.12.2002
        17Andrejs KrastiņšAndrejs Krastiņškolega/koleżanka06.05.195119.05.2008
        18Valentīna  ZeileValentīna Zeilekolega/koleżanka01.03.193718.08.2018
        19Pauls  PutniņšPauls Putniņškolega/koleżanka12.11.193701.12.2018
        20Aivars BerķisAivars Berķiskolega/koleżanka24.09.193601.02.2020
        21Jānis StraumeJānis Straumekolega/koleżanka27.08.196210.07.2024
        22Māris GrīnblatsMāris Grīnblatskolega/koleżanka05.01.195514.03.2021
        23Jānis  KrūmiņšJānis Krūmiņškolega/koleżanka26.06.195520.04.2021
        24Roberts MilbergsRoberts Milbergskolega/koleżanka15.08.194200.04.2016
        25Mariss AndersonsMariss Andersonskolega/koleżanka21.04.195704.03.2021
        26Jānis GailisJānis Gailiskolega/koleżanka20.04.194914.03.2020
        27Aleksejs   VidavskisAleksejs Vidavskiskolega/koleżanka19.09.194301.07.2020
        28Imants DaudišsImants Daudišskolega/koleżanka15.08.194514.04.2002
        29Ivars SilārsIvars Silārskolega/koleżanka28.04.193829.08.2019
        30Anna SeileAnna Seilekolega/koleżanka27.09.193919.06.2019
        31Pēteris Kārlis ElfertsPēteris Kārlis Elfertskolega/koleżanka29.01.196128.05.2021
        32Rolands RikardsRolands Rikardskolega/koleżanka15.12.194203.02.2022
        33Aigars JirgensAigars Jirgenskolega/koleżanka02.11.196016.03.2005
        34Emerita BuķeleEmerita Buķelekolega/koleżanka14.08.194127.09.2023
        35Gundars BērziņšGundars Bērziņškolega/koleżanka26.09.195906.01.2023
        36Alberts BelsAlberts Belskolega/koleżanka06.10.193811.06.2024
        37Pēteris TabūnsPēteris Tabūnskolega/koleżanka20.01.193719.09.2020
        38Inese BirznieceInese Birzniecekolega/koleżanka25.05.195127.10.2022
        39Modris  LujānsModris Lujānskolega/koleżanka05.02.196424.08.2022
        40Rišards LabanovskisRišards Labanovskiskolega/koleżanka15.02.194020.09.2022
        41Ausma  Ziedone-KantāneAusma Ziedone-Kantānekolega/koleżanka10.11.194129.05.2022
        42Romanas  ApsitisRomanas Apsitiskolega/koleżanka13.02.193917.02.2022
        43Vaira  PaegleVaira Paeglekolega/koleżanka06.07.194214.06.2019
        44Ojārs Ēriks KalniņšOjārs Ēriks Kalniņškolega/koleżanka22.10.194914.10.2021
        45Viktors AvotiņšViktors Avotiņškolega/koleżanka12.12.194716.12.2023
        46Andris  BuiķisAndris Buiķiskolega/koleżanka15.03.193906.10.2022
        47
        Aleksandrs Matulisznajomy19.02.195225.03.2007
        48Raits ČernajsRaits Černajsznajomy13.08.194803.03.2018
        49Ludis SkostaLudis Skostawyznawca tej samej idei30.08.193624.05.2009
        50Jānis ŠkaparsJānis Škaparswyznawca tej samej idei05.12.192715.11.2023

        07.10.1988 | Notiek tautas manifestācija «Par tiesisku valsti Latvijā" Mežaparkā

        Prześlij wspomnienia

        08.10.1988 | Izveidota Latvijas Tautas Fronte

        Latvijas Tautas fronte bija sabiedriski politiska kustība un organizācija Latvijas PSR un Latvijā Atmodas laikā no 1988. gada. Pēc 5. Saeimas ievēlēšanas 1993. gadā tā darbojās kā mazietekmīga organizācija. Likvidējās 1999. gadā.

        Prześlij wspomnienia

        10.12.1988 | Latvijas PSR Tautu forums

        Prześlij wspomnienia

        06.02.1989 | LTF lietošanā tiek piešķirta ēka Vecrīgā

        1989.gada 6.februārī ar Latvijas PSR Ministru Padomes lēmumu LTF (Latvijas Tautas Fronte) lietošanā tiek piešķirta ēka Vecpilsētas ielā 13/15. Vēl viens piemērs, kā izpildvara netieši sāka dot atbalstu sabiedrības pilsoniskai aktivitātei ceļā uz neatkarības atjaunošanu.

        Prześlij wspomnienia

        18.03.1990 | Latvijas PSR Augstākās padomes vēlēšanas

        Prześlij wspomnienia

        04.05.1990 | Łotwa proklamowała niepodległość (od ZSRR)

        4 maja 1990 na Łotwie podjęto decyzję o przywróceniu niepodległości i konstytucji z 1922 roku (jej obowiązywanie wstrzymano do czasu wprowadzenia poprawek i w praktyce wciąż obowiązywały zapisy z konstytucji z 1978, jednak tylko te, które nie kolidowały z normami z 1922). 20 stycznia 1991 siły OMON-u podjęły nieudaną próbę opanowania Rygi w celu zastąpienia urzędującego rządu prorosyjskim.

        Prześlij wspomnienia

        28.09.2023 | Filmas "Mana brīvība" pirmizrāde

        Prześlij wspomnienia

        Dodaj słowa kluczowe