Vija Artmane
- Data urodzenia:
- 21.08.1929
- Data śmierci:
- 11.10.2008
- Inne imiona lub nazwisko panieńskie:
- Vija Alīda Artmane
- Inne nazwiska/pseudonimy:
- Вия Артмане, Вия Фрицевна Артмане
- Kategorie:
- , Laureat nagrody państwowej, aktor, artysta ludowy ZSRR, członek parlamentu, działacz komunistyczny i państwowy, działacz społeczny, polityk, poseł
- Narodowość:
- łotewska
- Cmentarz:
- Cmentarz Pokrowski w Rydze
Alida Vija Artmane (ur. 21 sierpnia 1929, zm. 11 października 2008) – łotewska aktorkateatralna i filmowa.
Życiorys
Alida Vija Artmane urodziła się w czasach, kiedy Łotwa była suwerennym państwem. Jej ojciec Franz Artmann był niemieckiego pochodzenia, zginął tragicznie w wypadku w wieku 19 lat, zaledwie cztery miesiące przed jej urodzinami. Matka Anna Zaborowska była z pochodzenia Polką.
Po wojnie Artmane przeniosła się do Rygi i zaczęła studiować na tamtejszym uniwersytecie.
W teatrze w Rydze grała role w dramatach Williama Shakespeare'a, m.in. Julię w Romeo i Julii (1953), Ofelię w Hamlecie, oraz w adaptacjach Lwa Tołstoja, takich jak Wojna i pokój, Anna Karenina i innych.
Vija Artmane uznawana była za jedną z czołowych postaci łotewskiej kultury. W okresie radzieckiej kontroli Artmane brała czynny udział w ruchu dla zachowania i wspierania łotewskiego dziedzictwa narodowego, korzystała z języka łotewskiego w literaturze i sztuce, jak również w życiu codziennym.
W 1999 otrzymała łotewską nagrodę od Ministerstwa Kultury za swój wkład dla sztuki, teatru i kina.
Artmane była żoną aktora Artura Dimitresa. Mieli dwójkę dzieci, syna i córkę.
Bibliografia
- Galina Dołmatowska, Irina Szyłowa, Sylwetki radzieckiego ekranu, przeł. z ros. Marek Dzierwajłło, Wydawnictwo Progress, Moskwa 1980, s. 382-391.
Źródło informacji: wikipedia.org
| Nazwa miejsca | Aktywne od: | Aktywne do: | Zdjęcia | Język | |
|---|---|---|---|---|---|
 | Dzintari Concert Hall, Jūrmala | en, lv, ru | |||
 | Rīgas Kinostudija | lv | |||
 | Rīgas Valsts 3. ģimnāzija | 01.09.2010 | lv |
| Imię | Rodzaj relacji | Opis | ||
|---|---|---|---|---|
| 1 |  | Fricis Arnolds Artmanis | ojciec | |
| 2 |  | Anna Regīna Artmane | matka | |
| 3 |  | Artūrs Dimiters | mąż | |
| 4 | Stefans Zaborskis | wujek | ||
| 5 | Pēteris Zaborskis | wujek | ||
| 6 |  | Valentīns Zaborskis | wujek | |
| 7 |  | Berta Ede Užāne | teściowa | |
| 8 |  | Edgars Dimiters | szwagier | |
| 9 | Ansis Artmanis | dziadek | ||
| 10 |  | Juris Zaborskis | dziadek | |
| 11 | Lība Zaborskis | babcia | ||
| 12 | Karlīne Artmanis | babcia | ||
| 13 |  | Евгений Матвеев | partner, przyjaciel, kolega/koleżanka | |
| 14 |  | Skaidrīte Dimitere | daleki krewny | |
| 15 |  | Aija Baumane | przyjaciel | |
| 16 |  | Fricis Rūmnieks | przyjaciel | |
| 17 |  | Uldis Žagata | kolega szkolny | |
| 18 |  | Āris Jānis Rozentāls | kolega/koleżanka | |
| 19 |  | Gunārs Cilinskis | kolega/koleżanka | |
| 20 |  | Felicita Ertnere | kolega/koleżanka | |
| 21 |  | Margerš Zariņš | kolega/koleżanka | |
| 22 |  | Дмитрий Марьянов | kolega/koleżanka | |
| 23 |  | Arnolds Milbrets | kolega/koleżanka | |
| 24 |  | Donatas Banionis | kolega/koleżanka | |
| 25 |  | Ilga Vītola | kolega/koleżanka | |
| 26 |  | Algimantas Masiulis | kolega/koleżanka | |
| 27 |  | Eugenija Šulgaitė | kolega/koleżanka | |
| 28 |  | Zigrida Stungure | kolega/koleżanka | |
| 29 |  | Ērika Ferda | kolega/koleżanka | |
| 30 |  | Aloizs Brenčs | kolega/koleżanka | |
| 31 |  | Pavelas Armandas | kolega/koleżanka | |
| 32 |  | Harijs Kukels | kolega/koleżanka | |
| 33 |  | Helga Dancberga | kolega/koleżanka | |
| 34 |  | Rimma Markova | kolega/koleżanka | |
| 35 |  | Viktors Lorencs | kolega/koleżanka | |
| 36 |  | Uldis Vazdiks | kolega/koleżanka | |
| 37 |  | Elvīra Leimane | kolega/koleżanka | |
| 38 |  | Юрий Каморный | kolega/koleżanka | |
| 39 |  | Alfons Kalpaks | kolega/koleżanka | |
| 40 |  | Nikolajs Mūrnieks | kolega/koleżanka | |
| 41 |  | Maija Spera | kolega/koleżanka | |
| 42 |  | Egons Maisaks | kolega/koleżanka | |
| 43 |  | Mārtiņš Vērdiņš | kolega/koleżanka | |
| 44 |  | Velta Līne | kolega/koleżanka | |
| 45 |  | Poļina Karpovska | kolega/koleżanka | |
| 46 |  | Valdemārs Zandbergs | kolega/koleżanka | |
| 47 |  | Boriss Praudiņš | kolega/koleżanka | |
| 48 |  | Bruno O'Ya | kolega/koleżanka | |
| 49 |  | Andrejs Žagars | kolega/koleżanka | |
| 50 |  | Biruta Baumane | kolega/koleżanka | |
| 51 |  | Eduards Pāvuls | kolega/koleżanka | |
| 52 |  | Laimonas Noreika | kolega/koleżanka | |
| 53 |  | Uldis Pūcītis | kolega/koleżanka | |
| 54 |  | Valentīns Skulme | kolega/koleżanka, kolega z klasy lub studiów | |
| 55 |  | Haralds Topsis | kolega/koleżanka | |
| 56 |  | Lilita Berzinia | kolega/koleżanka | |
| 57 |  | Leons Krivāns | kolega/koleżanka | |
| 58 |  | Regina Zdanavičiūtė | kolega/koleżanka | |
| 59 |  | Astrīda Kairiša | kolega/koleżanka | |
| 60 |  | Antanas Schurna | kolega/koleżanka | |
| 61 |  | Leonīds Leimanis | kolega/koleżanka | |
| 62 |  | Igor Ledogorov | kolega/koleżanka | |
| 63 |  | Виктор Георгиев | kolega/koleżanka | |
| 64 |  | Gļebs Korotejevs | kolega/koleżanka | |
| 65 |  | Harijs Liepiņš | kolega/koleżanka | |
| 66 |  | Baiba Indriksone | kolega/koleżanka | |
| 67 |  | Mudīte Šneidere | kolega/koleżanka | |
| 68 |  | Regimantas Adomaitis | kolega/koleżanka | |
| 69 |  | Ausma Ziedone-Kantāne | kolega/koleżanka | |
| 70 |  | Romanas Apsitis | kolega/koleżanka | |
| 71 |  | Arnis Līcītis | kolega/koleżanka | |
| 72 |  | Lilita Ozoliņa | kolega/koleżanka | |
| 73 |  | Борис Ноткин | znajomy | |
| 74 |  | Ēvī Upeniece | znajomy | |
| 75 |  | Jekaterina Furzewa | znajomy | |
| 76 |  | Džemma Skulme | znajomy | |
| 77 |  | Mihails Kublinskis | znajomy | |
| 78 |  | Eduards Smilgis | nauczyciel | |
| 79 | Emīls Jērcums | nauczyciel | ||
| 80 |  | Zigrīda Lorence | kolega z klasy lub studiów | |
| 81 |  | Venta Vecumniece | kolega z klasy lub studiów | |
| 82 | Jānis Elksnis | wyznawca tej samej idei | ||
| 83 |  | Emīls Birģelis | wyznawca tej samej idei | |
| 84 |  | Zigfrīds Kalniņš | wyznawca tej samej idei |
30.11.1919 | Założono Łotewski Teatr Narodowy
Łotewski Teatr Narodowy (łot. Latvijas Nacionālais teātris) - teatr z siedzibą w Rydze na Łotwie, założony 30 listopada 1919. Jednym z inicjatorów jego powstania był Jānis Akurāters - łotewski pisarz, a później również przewodniczący Wydziału sztuki w Ministerstwie Edukacji.
19.11.1920 | Nodibināts Dailes Teātris
06.09.1936 | Nodibināts goda nosaukums - PSRS Tautas mākslinieks
07.08.1956 | Mākslas filma "Kā gulbji balti padebeši iet"
01.07.1966 | Nobody Wanted to Die
26.11.1967 | Strong with Spirit
19.02.1971 | Mākslas filma "Tauriņdeja"
05.05.1973 | Kinokomēdija "Dāvana vientuļai sievietei"
30.10.1977 | Dailes teātris pārceļas uz jauno ēku
16.10.1978 | Mākslas filmas "Teātris" pirmizrāde
02.07.1982 | Ilgais ceļš kāpās
01.06.1985 | Emil's Mischiefs
05.08.1985 | Aktieru Amtmaņu Dzimto māju-muzeja "Zvanītāju Buku" atklāšana
14.05.1986 | PSRS Kinematogrāfistu V Kongress un Jāņa Streiča runa
Kāds ļoti spilgts un revolucionārs notikums pirmsatmodas un arī Latvijas kino vēsturē - Jāņa Streiča drosmīgā runa PSRS Kinematogrāfistu savienības kongresā 1986. gadā, kas raksturo izcilo latviešu kinorežisoru kā lielisku oratoru ar prasmi ironizēt un improvizēt, taču vissvarīgāk – tas bija liels un nozīmīgs solis pretī pārmaiņām un mūsu visu brīvībai.
17.11.2016 | Juris Dimiters: Šobrīd ir prasts, primitīvs, vulgārs autoritārisms, bez ideāliem
JURIS DIMITERS: «Bēgļiem Latvijā nav komfortabli, viņu te nebūs. Ticamāks variants – daudzu Eiropas valstu iedzīvotāji pārcelsies uz dzīvi šeit, jo te ir daudzmaz mierīga zona. Demokrātijas citadeles jau ievārīja to putru ar bēgļiem, sākot ar to, ka paši apmācīja šodienas ekstrēmistus. Protams, ka visa pamatā ir nafta. Savulaik izrādei Šerloks Holmss Jānis Peters rakstīja vārdus Raimonda Paula dziesmām. Tie izrādījušies pravietiski: «Tu šausies, tu dursies, tu bumbosies/Dēļ naftas, dēļ naftas, dēļ naftas vien/Kam nafta šai pasaulē piederēs/Tas pārvaldīs, pārvaldīs galdu viens.» Jau toreiz Peteram viss bija skaidrs»
27.12.2019 | Juris Dimiters: Atmodu sākām kā cibiņi, beidzām kā buņģi
Elitas Veidemanes intervija ar mākslinieku Juri Dimiteru