Zofia Rzewuska

Zofia otrzymuje małą maturę w "Sobieskim" w Grudziadzu , w 1939 r. Dwa lata liceum

w Warszawie , w czasie okupacji niemieckiej , gdzie otrzymuje świadectwo dojrzałości .

Urodziła się w Toruniu , gdzie jej rodzice Stanisław Roman Daleszyński i Felicja

z d. Kotecka byli włascicielami hotelu "Europa", a później "Hotelu Pomorskiego"

w Chełmży . W roku 1932 rodzina ostatecznie przenosi się do majątku Daszkowo

w powiecie grudziądzkim , który nabyli od rodziny Serockich , później znanych

z osiągnięć twórczych , kompozytorskich Kazimierza Serockiego - pianisty.

W latach 1935-1936 , w Turznicach (2 km od Daszkowa) powstaje drewniany

kościól katolicki miedzy innymi z inicjatywy rodziny Stanisława i Felicji , którzy

uczestniczyli także w tworzeniu nowej prafii . Dotychczasowa była w odległym

Błędowie , gdzie na tamtejszym cmentarzu spoczęła matka Stanisława -

Julianna Florentyna z d. Urbanowska , herbu Prus I .

Po wybuchu  wojny Zofia przedostaje się do Warszawy. Rodzinne tereny

podlegają okrutnej , bandyckiej , niemieckiej "germanizacji" z aktywnym

udziałem mniejszości niemieckiej grupującej się w oddziały Selbschultz

 ( Volksdeutscher Selbstschutz ) .

Mordy na Polakach , rolnikach , inteligencji , księżach były skrupulatnie

przygotowywane przez Niemców jeszcze przed Wojną.

W Warszawie Zofia poznaje Longina Rzewuskiego , żołnierza kampanii

wrześniowej 1939 r., podporucznika Wojska Polskiego , obrońcę Mławy .

Po ślubie (listopad 1943 r.) mieszkają na Woli przy ulicy Chłodnej 48 . W 1944 r. ma im

się urodzić pierworodny syn . Na początku września 1944 r. , gdy

trwa Powstanie Warszawskie zostają pojmani na Woli przez Niemców i jako

jeńcy trafiają do niemieckich obozów koncentracyjnych , zostają więźniami politycznymi..

Ciężarna Zofia do  Konzentrationslager KL Ravensbruck (Niemcy) , Longin do KL Mauthausen Melk (Austria) ,

a później w marszu śmierci do KL Mauthausen Ebensee (Austria) .

Wcześniej oboje zostają zagnani przez Niemców do niemieckiego obozu przejściowego w Pruszkowie

Durchgangslager 121 , stosowany wówczas skrót nazwy obozu to DULAG 121.

Zofia w obozie KL Ravensbruck rodzi syna Marka , dnia 8 grudnia 1944 r. Warunki

w obozie są nieludzkie , jest przeraźliwie zimno . Nocą noworodki

są zamykane w osobnym pomieszczeniu , gdzie niepilnowane

dławią się insektami. Marek jednak przeżywa pierwszy miesiąc .

Oprawcy niemieccy odbieraja coraz większe transporty nowych

więźniów . Brak miejsca. Zofia wraz z dzieckiem zostaje zwolniona

z obozu do tzw. pracy wolnościowej w pobliskim Furstenbergu

do Komanda Zimmermann , obozu pracy w tartaku , dn. 10.01.1945 r.

 Marek umiera  dn. 19.04.1945 r. w szpitalu w Neustrelitz im Carolinenstift , w

baraku z jeńcami rosyjskimi , tego samego dnia, jak go tam przyjęto zwymyślając matce

 „ Polonische Schwein kann nicht mit deutschen Kinder Liegen" - tłumacząc na język polski 

" Polska ...... nie może leżeć razem z niemieckimi dziećmi „ . 

   Pochowany dn. 24.04.1945 r.  na cmentarzu w Fürstenberg/Havel , w niepoświęconej ziemi , dla ausländer-ów , 

pod płotem , przy udziale i wielkiej pomocy innych jeńców z Komanda Zimmermann w Furstenbergu . 

Ksiądz katolicki , Niemiec , mimo obietnicy nie przyszedł na pogrzeb.

 

Dokumentacja obozowa KL Ravensbruck w dużej części została zniszczona przez Niemców . 

Więźniarka KL Ravensbruck , Czeszka , dr Zdenka Nedvedova uratowała, ukryła tuż przed wyzwoleniem tzw. Zeszyt Urodzeń , który prowadziły  niemieckie siostry SS (runami ᛋᛋ, niem. Die Schutzstaffel der NSDAP) .  Zofia i jej syn Marek wymienieni są w nim pod numerem 132 .

SS kierowało siecią niemieckich obozów koncentracyjnych, w których byli więzieni, zmuszani do ciężkiej pracy , głodzeni , torturowani , eksterminowani , pojmani przez Niemców  cywile , przedstawiciele różnych narodowości ,okupowanych przez Niemców krajów . Obozy te znajdowały się tak na terenach niemieckich , jak i innych , okupowanych podczas II Wojny Światowej , przez Niemców.

 

 

Zofia Rzewuska z d. Daleszyńska urodziła się w Toruniu , w 1921 r..

Rodzice :  Stanisław Roman Daleszyński i Felicja z d. Kotecka

Rodzeństwo :  Antoni , Maria , Jan , Zofia , Wojciech , Danuta , Krystyna .

Małżeństwo : Zofia z d. Daleszyńska  i  Longin Rzewuski , Warszawa dn. 28 listopada 1943 r.

Dzieci :  sześcioro   Marek , Iza , Tomek , Michał  i  jeszcze dwóch synów .

Zofia Rzewuska z d. Daleszyńska zmarła w Gdańsku po ciężkiej chorobie w 1970 r.

 

Zofia została odznaczona w 1963 r. belgijską odznaką "Matek Bohaterek" .

Zofia została odznaczona "Medalem Zwyciestwa i Wolnosci 1945".

 

Zofia została pochowana na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku .    54.373451, 18.581591

Cmentarz: Centralny-Srebrzysko ,  Rejon: VI  Nr kwatery: TAR V  Rząd: 5  Nr grobu: 17

 

Cześć Jej pamięci !

 

 

 

Strona www : http://www.rodzinaravensbruck.pl/index.php/2020/07/09/w-75-rocznice-smierci-marka-rzewuskiego/

Strona www : http://www.rodzinaravensbruck.pl/index.php/2020/04/21/kwiecien-miesiacem-pamieci-o-wiezniach-kl-ravensbruck-i-podobozow/#more-2062

Strona www : http://www.rodzinaravensbruck.pl/index.php/2018/10/12/marek-rzewuski/#more-1350

Strona www : https://www.mp.pl/auschwitz/journal/polish/171126,volume-1976

Strona www : https://collections.arolsen-archives.org/en/search/topics/1-1-35-1_2516000/?p=1&s=ravensbruck&s_signature,title=asc

Strona www : https://straty.pl

Strona www : http://dulag121.pl/lista-pamieci/?name-directory-search-value=rzewuska

 

 

 

 

  Opisał syn Zofii i Longina ,  Michał Rzewuski