Piotr Biron

Piotr Biron (niem. Peter von Biron) (ur. 15 lutego 1724 w Mitawie, zm. 13 stycznia 1800 w Jeleniowie) – hrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, książę Kurlandii i Semigalii w latach 1769-1795, książę Żagania w latach 1786-1800.

Był synem Ernesta Jana Birona i starszym bratem Karola Ernesta Birona. Młodość spędził w Sankt Petersburgu, gdzie jego ojciec był głównym doradcą i faworytem cesarzowej Anny Iwanowny. W 1735 roku typowany był na męża jej siostrzenicy Anny Leopoldowny. Plany dynastyczne przekreśliła jednak intryga dworska ministra Artemija Wołynskiego wymierzona przeciwko Ernestowi Bironowi.

W 1740 roku po spisku dworskim Anny Leopoldowny, Piotr Biron znalazł się na zesłaniu na Syberii, gdzie przebywał wraz z rodzicami do czasów objęcia rządów przez Piotra III. W 1762 roku został zrehabilitowany i mianowany generałem jazdy rosyjskiej.

Książę Kurlandii i Semigalii

Po powrocie Ernesta Jana Birona na tron w Kurlandii i Semigalii w 1763 roku Piotr Biron został wyznaczony jego następcą i objął regencję w księstwie. W 1764 roku złożył hołd lenny Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu.

Formalnie władzę przejął w 1769 roku po abdykacji ojca. Zaczął gromadzić dobra ziemskie. Oprócz odziedziczonego Sycowa stał się także właścicielem wielu posiadłości na Śląsku i w Czechach m.in. Żagania (od 1786) i Náchodu (od 1792). Był mecenasem sztuki. Kolekcjonował obrazy, utrzymywał dworską kapelę i teatr.

W okresie rozbiorów Rzeczypospolitej zachowywał neutralność wobec wydarzeń, był posłuszny poleceniom i woli cesarzowej Katarzyny II. W 1791 roku stał się formalnie suwerennym władcą jednak faktycznie znalazł się pod ścisłą zależnością Imperium Rosyjskiego. 30 maja 1794 roku wydał patent potępiający insurekcję kościuszkowską. W 1795 roku po III rozbiorze podjął decyzję o przekazaniu Kurlandii i Semigalii Rosji. W zamian za abdykację otrzymał wysoką dożywotnią rentę państwową w wysokości 60 000 talarów oraz rekompensatę finansową za utracone posiadłości w wysokości 2 000 000 talarów.

Książę Żagania

Po zrzeczeniu się tronu ostatnie lata życia spędził w swoich dobrach na Śląsku i w Czechach. Rezydował głównie w Żaganiu, który uczynił wspaniałą rezydencją dorównującą dworom innym niemieckim książętom.

Piotr Biron pochowany został w krypcie pod wieżą Kościoła Łaski w Żaganiu.

Życie prywatne

Był trzykrotnie żonaty. Z trzeciego małżeństwa z Dorotą von Medem, miał pięcioro dzieci, z których wieku dorosłego dożyły tylko córki:

• Wilhelmina - żona księcia Juliusza Armanda de Rohan-Guéménée, a później księcia Wasylego Trubeckiego i hrabiego Karola von Schulenburg-Vitzenburga
• Paulina - żona księcia Fryderyka Hermana von Hohenzollern-Hechingen
• Joanna - żona księcia Acarenza, Franciszka Pignatelliego de Bellmonte
• Dorota - żona księcia Dino, Aleksandra Edmunda de Talleyrand-Périgord